ضلالت و ظلم (قرآن)یکی از عوامل ضلالت که در آیات قرآن به آن اشاره شده، ظلم است. ۱ - عامل ضلالت در دنیاظلم و ستم، موجب گمراهى: ۱. «... وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ؛... و خدا، گروه ستمکاران را هدایت نخواهد كرد!» نیز--) ۲. «إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقاً؛كسانى كه كافر شدند، و به خود و ديگران ستم كردند، هرگز خدا آنها را نخواهد بخشيد، و آنان را به هيچ راهى هدايت نخواهد كرد.» ۳. «... إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ؛... خداوند، گروه ستمكاران را هدايت نمى‌كند.» ونیز-) ۴. «الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ؛(آرى،) آنها كه ايمان آوردند، و ايمان خود را با هيچ ستم و شرك نيالودند، ايمنى تنها از آن آنهاست؛ و آنها هدایت‌یافتگان هستند.» ۵. «... فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ؛... پس چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ مى‌بندد، تا از روى جهل، مردم را گمراه سازد؟! خداوند هيچ‌گاه گروه ستمكاران را هدايت نمى‌كند» ۶. «يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ فِي الْآخِرَةِ وَ يُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ وَ يَفْعَلُ اللَّهُ ما يَشاءُ؛خداوند كسانى را كه ايمان آوردند، به سبب گفتار و اعتقاد استوار در اين جهان، و در سراى ديگر، ثابت قدم مى‌دارد؛ و ستمكاران را گمراه مى‌سازد، (و لطف خود را از آنها به سبب اعمالشان بر مى‌گيرد)؛ و خداوند هر چه را اراده كند و مصلحت باشد انجام مى‌دهد.» ۷. «... وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَيْرِ هُدىً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ؛... و چه كسى گمراهتر است از آن كس كه پيروى هوای نفس خويش كرده و هيچ هدايت الهى را نپذيرفته؟! به يقين خداوند گروه ستمكاران را هدايت نمى‌كند.» ۸. «بَلِ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَهْواءَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَمَنْ يَهْدِي مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ؛ولى ستمكاران بدون علم و آگاهی، از هوا و هوسهاى خود پيروى كردند. پس چه كسى مى‌تواند آنان را كه خدا گمراه كرده است هدايت كند؟! و براى آنها هيچ ياورى نخواهد بود.» ۹. «هذا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِي ما ذا خَلَقَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ؛بگو اين آفرینش خداست؛ امّا به من نشان دهيد معبودانى غير او چه چيز را آفريده‌اند؟! ولى ستمكاران در گمراهى آشكارند.» ۱۰. «إِنَّا جَعَلْناها فِتْنَةً لِلظَّالِمِينَ • إِنَّهُمْ أَلْفَوْا آباءَهُمْ ضالِّينَ؛ ما آن را مايه درد و رنج ستمكاران قرار داديم. چرا كه آنها پدران خود را گمراه يافته‌اند.» ۱۱. «إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ • وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ وَلِيٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَ تَرَى الظَّالِمِينَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ يَقُولُونَ هَلْ إِلى مَرَدٍّ مِنْ سَبِيلٍ؛ ايراد و مجازات بر كسانى است كه به مردم ستم مى‌كنند و در زمین به ناحق ظلم روا مى‌دارند؛ براى آنان عذاب دردناكى است! كسى را كه خدا گمراه كند، هيچ سرپرست و ياورى جز او نخواهد داشت؛ و روز قيامت ستمكاران را در آن هنگام كه عذاب الهى را مشاهده مى‌كنند مى‌بينى كه مى‌گويند: آيا راهى به سوى بازگشت و جبران وجود دارد؟!» ۱۲. «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُوَ يُدْعى إِلَى الْإِسْلامِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ؛چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ بسته در حالى كه دعوت به اسلام مى‌شود؟! خداوند گروه ستمكاران را هدايت نمى‌كند.» ۱۳. «قالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَ اتَّبَعُوا مَنْ لَمْ يَزِدْهُ مالُهُ وَ وَلَدُهُ إِلَّا خَساراً • وَ قَدْ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ لا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلالًا؛ نوح بعد از نوميدى از هدايت آنان گفت: پروردگارا! آنها نافرمانى من كردند و از كسانى پيروى نمودند كه اموال و فرزندانشان چيزى جز زيانكارى بر آنها نيفزوده است. و آنها بسيارى را گمراه كردند. خداوندا، ستمكاران را جز گمراهى ميفزا!» ۲ - عامل ضلالت در قیامتظلم، سبب ظهور گمراهى ستمكار در عرصه قیامت: «أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ يَأْتُونَنا لكِنِ الظَّالِمُونَ الْيَوْمَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ؛روزى كه نزد ما مى‌آيند، چه گوشهاى شنوا و چه چشمهاى بينايى پيدا مى‌كنند! ولى اين ستمكاران امروز در گمراهى آشكارند.» ۳ - عناوین مرتبطعوامل ضلالت (قرآن). ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۱۲۴، برگرفته از مقاله «عوامل ضلالت (ظلم)». |